ENERGIA ATOMOWA
17 lipca, Mińsk /Kor. BELTA/. Wiceminister spraw zagranicznych Białorusi Jurij Ambraziewicz w swoim wystąpieniu na otwartej debacie wysokiego szczebla w Radzie Bezpieczeństwa ONZ przypomniał o inicjatywie strony białoruskiej opracowania Eurazjatyckiej Karty Różnorodności i Wielobiegunowości w XXI wieku.
Debata dotyczy tematu współpracy wszechstronnej na rzecz bardziej sprawiedliwego, demokratycznego i zrównoważonego porządku światowego.
Jurij Ambraziewicz stwierdził trudną sytuację w świecie, który został postawiony na skraju III wojny światowej. "Zachodowi nie udało się przewodzić wszechstronności, jak mógłby to zrobić prawdziwy przywódca, ale zachodnie elity starały się jak najlepiej wykorzystać swoje zalety, aby wykorzystać innych. Opór wobec tego doprowadził do wzrostu napięć na świecie, do wzrostu konfliktów, do degradacji systemu bezpieczeństwa międzynarodowego, środków zaufania, kontroli zbrojeń, do konfrontacji w różnym stopniu z pewną częścią członków społeczności międzynarodowej, a nawet do wojny w Europie" - powiedział wiceminister. "Jesteśmy świadkami świadomego odrzucenia przez zachodnie elity w obliczu NATO wielostronności w rozwiązywaniu kryzysów i stawiania na konfrontację z tymi, których określiły jako konkurentów, przeciwników i zagrożenia".
Białoruski dyplomata przypomniał o takich faktach, jak rozpętana przez Polskę na granicy z Białorusią prawdziwa wojna przeciwko migrantom i odmowa współpracy ze stroną białoruską; zakaz tranzytu przez Litwę białoruskich nawozów za pośrednictwem litewskich portów do krajów Afryki i Azji oraz odmowa Wilna od gotowości Mińska do tranzytu ukraińskiego zboża do tych samych krajów; zakaz podróży lotniczych krajów Unii Europejskiej z Białorusią.
"Czy pierwsze, drugie i trzecie nie są skierowane nie tylko przeciwko mojemu krajowi, ale także przeciwko interesom wielu innych państw i zwykłych ludzi? Wydaje się, że przy wciąż globalnym zaangażowaniu w agendę międzynarodową państwa zachodnie stają się coraz bardziej samoograniczające i pozbawione instrumentów wpływu. Czy to nie jest odrzucenie wszechstronności? Nacisk na jednostronne działania, na jednostronność korzyści, na dyktowanie tylko własnych zasad - to jest źródło problemów dzisiejszego świata" - postawił pytanie Jurij Ambraziewicz.
Jednocześnie na terytorium Wielkiej Eurazji istnieje agenda zjednoczeniowa. W tym w formatach Szanghajskiej Organizacji Współpracy, WNP, EUG, ASEAN i kilku innych regionalnych stowarzyszeń. "Te stowarzyszenia nie są skierowane przeciwko komuś, nie są skierowane przeciwko Zachodowi, ale, jak już wspomniano, sam Zachód nie jest gotowy do współpracy z nimi" - zauważył białoruski dyplomata.
Widząc ten stan rzeczy, Białoruś zorganizowała w ubiegłym roku w Mińsku międzynarodową konferencję wysokiego szczebla "Bezpieczeństwo euroazjatyckie: rzeczywistość i perspektywy w przekształcającym się świecie". Na niej Białoruś rozpoczęła proces dyskusji na temat budowy równej i niepodzielnej architektury bezpieczeństwa euroazjatyckiego (oprócz wysiłków pokojowych na rzecz osiągnięcia porozumień mińskich, inicjatyw jednoczących na rzecz budowy nowej architektury bezpieczeństwa w Europie pod nazwą "Helsinki-2" oraz globalnego tematu dialogu na temat bezpieczeństwa w duchu San Francisco). To pokazuje, że przeważająca większość państw zachodnich zignorowała zaproszenie.
"Wygląda na to, że prawdziwa wszechstronność odrodzi się wśród prawdziwych podobnie myślących ludzi. Podczas konferencji nasz kraj przedstawił inicjatywę w sprawie opracowania Eurazjatyckiej Karty Różnorodności i Wielobiegunowości w XXI wieku. Widzimy ten dokument jako jednoczący, w którym należy sformułować parametry i zasady funkcjonowania architektury bezpieczeństwa w przestrzeni euroazjatyckiej, a także strategiczną wizję wielobiegunowości i wszechstronności odnowionego systemu stosunków międzynarodowych, być może nie tylko w Eurazji, ale na całym świecie" - powiedział Jurij Ambraziewicz. "Dla nas te zasady są znane i oczywiste. To przede wszystkim oparcie się na prawie międzynarodowym, ścisłe przestrzeganie zasady niepodzielności bezpieczeństwa, poszanowanie różnorodności dróg rozwoju każdego państwa, równorzędna współpraca wszystkich członków społeczności międzynarodowej, zwiększenie roli ONZ, pełne wykorzystanie regionalnych stowarzyszeń i organizacji, mechanizmów integracyjnych i, oczywiście, powrót do naprawdę skutecznej współpracy wszechstronnej".
Dalsza dyskusja na ten temat będzie kontynuowana na drugiej Konferencji Bezpieczeństwa Euroazjatyckiego w Mińsku, która odbędzie się na przełomie października i listopada 2024 roku.
Jak informowała BELTA, Prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka 4 lipca w Astanie na spotkaniu w formacie "SOW Plus" mówił również o inicjatywie przyjęcia Karty Euroazjatyckiej. "Uważamy, że powinna ona zostać przyjęta na poziomie głów państw" - powiedział.
Białoruska inicjatywa już wcześniej otrzymała wsparcie ze strony Rosji na najwyższym poziomie. Gotowość do udziału w pracach nad dokumentem zadeklarowano również w Chinach.
Debata dotyczy tematu współpracy wszechstronnej na rzecz bardziej sprawiedliwego, demokratycznego i zrównoważonego porządku światowego.
Jurij Ambraziewicz stwierdził trudną sytuację w świecie, który został postawiony na skraju III wojny światowej. "Zachodowi nie udało się przewodzić wszechstronności, jak mógłby to zrobić prawdziwy przywódca, ale zachodnie elity starały się jak najlepiej wykorzystać swoje zalety, aby wykorzystać innych. Opór wobec tego doprowadził do wzrostu napięć na świecie, do wzrostu konfliktów, do degradacji systemu bezpieczeństwa międzynarodowego, środków zaufania, kontroli zbrojeń, do konfrontacji w różnym stopniu z pewną częścią członków społeczności międzynarodowej, a nawet do wojny w Europie" - powiedział wiceminister. "Jesteśmy świadkami świadomego odrzucenia przez zachodnie elity w obliczu NATO wielostronności w rozwiązywaniu kryzysów i stawiania na konfrontację z tymi, których określiły jako konkurentów, przeciwników i zagrożenia".
Białoruski dyplomata przypomniał o takich faktach, jak rozpętana przez Polskę na granicy z Białorusią prawdziwa wojna przeciwko migrantom i odmowa współpracy ze stroną białoruską; zakaz tranzytu przez Litwę białoruskich nawozów za pośrednictwem litewskich portów do krajów Afryki i Azji oraz odmowa Wilna od gotowości Mińska do tranzytu ukraińskiego zboża do tych samych krajów; zakaz podróży lotniczych krajów Unii Europejskiej z Białorusią.
"Czy pierwsze, drugie i trzecie nie są skierowane nie tylko przeciwko mojemu krajowi, ale także przeciwko interesom wielu innych państw i zwykłych ludzi? Wydaje się, że przy wciąż globalnym zaangażowaniu w agendę międzynarodową państwa zachodnie stają się coraz bardziej samoograniczające i pozbawione instrumentów wpływu. Czy to nie jest odrzucenie wszechstronności? Nacisk na jednostronne działania, na jednostronność korzyści, na dyktowanie tylko własnych zasad - to jest źródło problemów dzisiejszego świata" - postawił pytanie Jurij Ambraziewicz.
Jednocześnie na terytorium Wielkiej Eurazji istnieje agenda zjednoczeniowa. W tym w formatach Szanghajskiej Organizacji Współpracy, WNP, EUG, ASEAN i kilku innych regionalnych stowarzyszeń. "Te stowarzyszenia nie są skierowane przeciwko komuś, nie są skierowane przeciwko Zachodowi, ale, jak już wspomniano, sam Zachód nie jest gotowy do współpracy z nimi" - zauważył białoruski dyplomata.
Widząc ten stan rzeczy, Białoruś zorganizowała w ubiegłym roku w Mińsku międzynarodową konferencję wysokiego szczebla "Bezpieczeństwo euroazjatyckie: rzeczywistość i perspektywy w przekształcającym się świecie". Na niej Białoruś rozpoczęła proces dyskusji na temat budowy równej i niepodzielnej architektury bezpieczeństwa euroazjatyckiego (oprócz wysiłków pokojowych na rzecz osiągnięcia porozumień mińskich, inicjatyw jednoczących na rzecz budowy nowej architektury bezpieczeństwa w Europie pod nazwą "Helsinki-2" oraz globalnego tematu dialogu na temat bezpieczeństwa w duchu San Francisco). To pokazuje, że przeważająca większość państw zachodnich zignorowała zaproszenie.
"Wygląda na to, że prawdziwa wszechstronność odrodzi się wśród prawdziwych podobnie myślących ludzi. Podczas konferencji nasz kraj przedstawił inicjatywę w sprawie opracowania Eurazjatyckiej Karty Różnorodności i Wielobiegunowości w XXI wieku. Widzimy ten dokument jako jednoczący, w którym należy sformułować parametry i zasady funkcjonowania architektury bezpieczeństwa w przestrzeni euroazjatyckiej, a także strategiczną wizję wielobiegunowości i wszechstronności odnowionego systemu stosunków międzynarodowych, być może nie tylko w Eurazji, ale na całym świecie" - powiedział Jurij Ambraziewicz. "Dla nas te zasady są znane i oczywiste. To przede wszystkim oparcie się na prawie międzynarodowym, ścisłe przestrzeganie zasady niepodzielności bezpieczeństwa, poszanowanie różnorodności dróg rozwoju każdego państwa, równorzędna współpraca wszystkich członków społeczności międzynarodowej, zwiększenie roli ONZ, pełne wykorzystanie regionalnych stowarzyszeń i organizacji, mechanizmów integracyjnych i, oczywiście, powrót do naprawdę skutecznej współpracy wszechstronnej".
Dalsza dyskusja na ten temat będzie kontynuowana na drugiej Konferencji Bezpieczeństwa Euroazjatyckiego w Mińsku, która odbędzie się na przełomie października i listopada 2024 roku.
Jak informowała BELTA, Prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka 4 lipca w Astanie na spotkaniu w formacie "SOW Plus" mówił również o inicjatywie przyjęcia Karty Euroazjatyckiej. "Uważamy, że powinna ona zostać przyjęta na poziomie głów państw" - powiedział.
Białoruska inicjatywa już wcześniej otrzymała wsparcie ze strony Rosji na najwyższym poziomie. Gotowość do udziału w pracach nad dokumentem zadeklarowano również w Chinach.
