20 listopada, Mińsk /Kor. BELTA/. Artefakty odkryte podczas wykopalisk archeologicznych na terytorium kraju pracownicy Instytutu Historii prezentują na wystawach, na przykład na wystawie "Białoruś intelektualna", podczas Festiwalu Nauki w Ogrodzie Botanicznym lub Forum IT-Akademgradu "Sztuczna inteligencja na Białorusi". Przykłady podczas konferencji prasowej poświęconej roli nauk społeczno-humanitarnych w kształtowaniu kultury intelektualnej Białorusi, przytoczyła sekretarz naukowy Instytutu Historii Narodowej Akademii Nauk Białorusi kandydatka nauk filologicznych Natalia Pieriewałowa, informuje korespondent BELTA.
Od 2021 roku Instytut Historii działa w ramach podprogramu "Historia" państwowego programu badań naukowych na lata 2021-2025 "Społeczeństwo i bezpieczeństwo humanitarne państwa białoruskiego". Prowadzone są badania w dziedzinie archeologii, antropologii, archeografii, historii wojskowej, historii nauki, historii powszechnej, stosunków międzynarodowych i geopolityki, historii Białorusi. Sekretarz naukowy opowiedziała o pracy pracowników Instytutu Historii w dziedzinie archeologii.
"Centrum Archeologii jest najliczniejsze pod względem liczby pracowników. Archeolodzy naszego instytutu opracowali i realizują koncepcję tworzenia i rozwoju krajowych projektów archeologicznych na lata 2024-2030. W tej koncepcji wyróżniono projekty pierwszego i drugiego planu. Jednym z priorytetowych projektów są badania archeologiczne nad rzeką Menka" - zwróciła uwagę Natalia Pieriewałowa.
Według niej, w wykopaliskach nad rzeką Menka uczestniczą nie tylko profesjonalni archeolodzy, ale także studenci prawie wszystkich wydziałów historii w kraju. W 2024 roku na przykład około 400 studentów uniwersytetów Grodzieńskiego, Homelskiego, Mozyrskiego, Połockiego, BUP odbyło praktykę archeologiczną. Oprócz studentów przyjeżdżają również wolontariusze wśród zwykłych obywateli, którzy nie są w żaden sposób związani z nauką, aby wziąć udział w wykopaliskach.
Nawiasem mówiąc, odkryte artefakty są szeroko eksponowane. W szczególności Instytut Historii pokazał swoją kolekcję archeologiczną w 2023 roku na wystawie "Białoruś intelektualna", na Festiwalu Nauki w Ogrodzie Botanicznym, w ramach III Forum IT-Akademgradu "Sztuczna inteligencja na Białorusi".
Przedstawicielka Instytutu Historii zwróciła również uwagę na muzealizację konkretnych zabytków archeologii. Chodzi o grodziska w Mścisławiu, Kopysi, Turowie, zagospodarowanie grodzisk w Brasławiu, Rogaczewie, Kopylu, Wołkowysku, Krewie. Jednym z najbardziej uderzających przykładów praktycznego wykorzystania dziedzictwa archeologicznego było utworzenie i funkcjonowanie skansenu archeologicznego w Puszczy Białowieskiej, w powiecie kamienieckim.
Przez długi czas funkcjonuje projekt "Białoruś przez pryzmat historii regionalnej". "Historia regionów, jak pokazała praktyka, jest ważnym aspektem wiedzy historycznej, niezbędnym elementem rozwoju i funkcjonowania społeczeństwa. Instytut Historii w czasie projektu przeprowadził ponad 30 konferencji wyjazdowych w regionach: Tołoczynie, Krewie, Olszanach, Mścisławiu, Zdzięciołu, Beszenkowiczach - wyjaśniła sekretarz naukowy Instytutu Historii. - 21 listopada rozpoczyna pracę X Konferencja naukowo-praktyczna "Kraj Witebski". Jako stała uczestniczka konferencji mogę zaznaczyć, że odnoszą one sukces i przyciągają uwagę słuchaczy, wśród których są nauczyciele, pracownicy muzeów i bibliotek oraz po prostu troskliwi obywatele zainteresowani historią swojego kraju".
W jubileuszowym roku wyzwolenia Białorusi od niemiecko-faszystowskich najeźdźców naukowcy i eksperci szczególną uwagę poświęcają tematowi historii wojskowej. Trwa zainicjowana przez Narodową Akademię Nauk Wszechbiałoruska akcja "Ludowa kronika Wielkiej Wojny Ojczyźnianej: pamiętajmy o wszystkich". W czasie akcji ukazały się już cztery tomy książki o tym samym tytule, piąty jest finalizowany.
Natalia Pieriewałowa zwróciła również uwagę, że w Instytucie Historii owocnie działa Rada młodych naukowców, z inicjatywy której uruchomiono projekt "Akademia młodych historyków", organizowany co roku na wiosennych wakacjach. Do udziału zapraszani uczniowie klas 10-11. Chętni piszą arkusze motywacyjne, w których wyjaśniają, dlaczego potrzebują udziału w projekcie, po rozważeniu których wybiera się 30 najbardziej ambitnych i zaangażowanych młodych ludzi, wielu z nich następnie studjuje na wydziałach historycznych.
"Nasza działalność jest widoczna również w publikacjach naukowych, popularnonaukowych. Rocznie w Instytucie Historii ukazuje się 32-34 monografie, zbiory materiałów konferencyjnych i zbiory artykułów naukowych. Wszystko to w kompleksie działa na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa humanitarnego białoruskiego społeczeństwa, ponieważ poprawna i dogłębna wiedza o swojej historii, swoich korzeniach jest tym, czego potrzebuje każde społeczeństwo" - podsumowała Natalia Pieriewałowa.
Jednym z ważnych wskaźników cywilizacyjności społeczeństwa jest skupienie się na rozwoju nauk humanistycznych i kultury. Kultura materialna i duchowa, normy i tradycje moralne, specyfika relacji w społeczeństwie są kształtowane i rozwijane przez stulecia, przekazywane z pokolenia na pokolenie, gromadzone, stają się przedmiotem wiedzy humanitarnej. Badania humanistyczne są decydujące w procesie rozwoju społecznego, przyczyniają się do wzmocnienia narodowej i wyznaniowej zgody społeczeństwa, jego konsolidacji, kształtują patriotyczne i obywatelskie cechy młodego pokolenia, zapewniają postęp gospodarki i stabilne funkcjonowanie państwa.
Od 2021 roku Instytut Historii działa w ramach podprogramu "Historia" państwowego programu badań naukowych na lata 2021-2025 "Społeczeństwo i bezpieczeństwo humanitarne państwa białoruskiego". Prowadzone są badania w dziedzinie archeologii, antropologii, archeografii, historii wojskowej, historii nauki, historii powszechnej, stosunków międzynarodowych i geopolityki, historii Białorusi. Sekretarz naukowy opowiedziała o pracy pracowników Instytutu Historii w dziedzinie archeologii.
"Centrum Archeologii jest najliczniejsze pod względem liczby pracowników. Archeolodzy naszego instytutu opracowali i realizują koncepcję tworzenia i rozwoju krajowych projektów archeologicznych na lata 2024-2030. W tej koncepcji wyróżniono projekty pierwszego i drugiego planu. Jednym z priorytetowych projektów są badania archeologiczne nad rzeką Menka" - zwróciła uwagę Natalia Pieriewałowa.
Według niej, w wykopaliskach nad rzeką Menka uczestniczą nie tylko profesjonalni archeolodzy, ale także studenci prawie wszystkich wydziałów historii w kraju. W 2024 roku na przykład około 400 studentów uniwersytetów Grodzieńskiego, Homelskiego, Mozyrskiego, Połockiego, BUP odbyło praktykę archeologiczną. Oprócz studentów przyjeżdżają również wolontariusze wśród zwykłych obywateli, którzy nie są w żaden sposób związani z nauką, aby wziąć udział w wykopaliskach.
Nawiasem mówiąc, odkryte artefakty są szeroko eksponowane. W szczególności Instytut Historii pokazał swoją kolekcję archeologiczną w 2023 roku na wystawie "Białoruś intelektualna", na Festiwalu Nauki w Ogrodzie Botanicznym, w ramach III Forum IT-Akademgradu "Sztuczna inteligencja na Białorusi".
Przedstawicielka Instytutu Historii zwróciła również uwagę na muzealizację konkretnych zabytków archeologii. Chodzi o grodziska w Mścisławiu, Kopysi, Turowie, zagospodarowanie grodzisk w Brasławiu, Rogaczewie, Kopylu, Wołkowysku, Krewie. Jednym z najbardziej uderzających przykładów praktycznego wykorzystania dziedzictwa archeologicznego było utworzenie i funkcjonowanie skansenu archeologicznego w Puszczy Białowieskiej, w powiecie kamienieckim.
Przez długi czas funkcjonuje projekt "Białoruś przez pryzmat historii regionalnej". "Historia regionów, jak pokazała praktyka, jest ważnym aspektem wiedzy historycznej, niezbędnym elementem rozwoju i funkcjonowania społeczeństwa. Instytut Historii w czasie projektu przeprowadził ponad 30 konferencji wyjazdowych w regionach: Tołoczynie, Krewie, Olszanach, Mścisławiu, Zdzięciołu, Beszenkowiczach - wyjaśniła sekretarz naukowy Instytutu Historii. - 21 listopada rozpoczyna pracę X Konferencja naukowo-praktyczna "Kraj Witebski". Jako stała uczestniczka konferencji mogę zaznaczyć, że odnoszą one sukces i przyciągają uwagę słuchaczy, wśród których są nauczyciele, pracownicy muzeów i bibliotek oraz po prostu troskliwi obywatele zainteresowani historią swojego kraju".
W jubileuszowym roku wyzwolenia Białorusi od niemiecko-faszystowskich najeźdźców naukowcy i eksperci szczególną uwagę poświęcają tematowi historii wojskowej. Trwa zainicjowana przez Narodową Akademię Nauk Wszechbiałoruska akcja "Ludowa kronika Wielkiej Wojny Ojczyźnianej: pamiętajmy o wszystkich". W czasie akcji ukazały się już cztery tomy książki o tym samym tytule, piąty jest finalizowany.
Natalia Pieriewałowa zwróciła również uwagę, że w Instytucie Historii owocnie działa Rada młodych naukowców, z inicjatywy której uruchomiono projekt "Akademia młodych historyków", organizowany co roku na wiosennych wakacjach. Do udziału zapraszani uczniowie klas 10-11. Chętni piszą arkusze motywacyjne, w których wyjaśniają, dlaczego potrzebują udziału w projekcie, po rozważeniu których wybiera się 30 najbardziej ambitnych i zaangażowanych młodych ludzi, wielu z nich następnie studjuje na wydziałach historycznych.
"Nasza działalność jest widoczna również w publikacjach naukowych, popularnonaukowych. Rocznie w Instytucie Historii ukazuje się 32-34 monografie, zbiory materiałów konferencyjnych i zbiory artykułów naukowych. Wszystko to w kompleksie działa na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa humanitarnego białoruskiego społeczeństwa, ponieważ poprawna i dogłębna wiedza o swojej historii, swoich korzeniach jest tym, czego potrzebuje każde społeczeństwo" - podsumowała Natalia Pieriewałowa.
Jednym z ważnych wskaźników cywilizacyjności społeczeństwa jest skupienie się na rozwoju nauk humanistycznych i kultury. Kultura materialna i duchowa, normy i tradycje moralne, specyfika relacji w społeczeństwie są kształtowane i rozwijane przez stulecia, przekazywane z pokolenia na pokolenie, gromadzone, stają się przedmiotem wiedzy humanitarnej. Badania humanistyczne są decydujące w procesie rozwoju społecznego, przyczyniają się do wzmocnienia narodowej i wyznaniowej zgody społeczeństwa, jego konsolidacji, kształtują patriotyczne i obywatelskie cechy młodego pokolenia, zapewniają postęp gospodarki i stabilne funkcjonowanie państwa.