ENERGIA ATOMOWA
9 maja, Mińsk /Kor. BELTA/. W Republice Białorusi obchodzony jest dziś Dzień Zwycięstwa - święto zdobyte w ciężkich walkach o wolność i niepodległość Ojczyzny. Dla mieszkańców kraju jest to nie tylko święto, ale także dzień pamięci, głębokiego szacunku oraz wdzięczności dla wszystkich, którzy przybliżyli Wielkie Zwycięstwo.
79 lat temu, 9 maja 1945 roku, zostało osiągnięte Zwycięstwo w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej, która trwała 1418 dni i nocy. Naród radziecki odegrał decydującą rolę w walce z faszyzmem i poniósł na swoich barkach główny ciężar wojny, decydując o przyszłości całej cywilizacji światowej.
Białoruś jako pierwsza z republik związkowych przyjęła na siebie potężny cios faszystowskich najeźdźców, stając się sceną największych bitew. Jako pierwsi natarcie wroga odpierali straż graniczna oraz czołowe pododdziały wojsk osłonowych. Wrogie lotnictwo bombardowało węzły kolejowe, lotniska, a także Brześć, Grodno, Wołkowysk, Baranowicze i inne białoruskie miasta. Mocno trzymali się obrońcy Twierdzy Brzeskiej, Mińska, Mogilewa. 14 lipca pod Orszą przeciwko wrogowi po raz pierwszy użyto radzieckich instalacji reaktywnych „Katiusza”. Opór stawiany wrogowi w walkach na terytorium Białorusi na początku wojny pozwolił pokrzyżować niemieckie plany szybkiego ataku na Moskwę.
Jednak pomimo odwagi i heroizmu, terytorium Białorusi na początku września 1941 roku zostało zajęte przez Niemców. Po rozpoczęciu okupacji na Białorusi rozwinął się bezprecedensowy opór wobec wroga. Główną formą walki narodowej był ruch partyzancki, w którym w latach Wielkiej Wojny Ojczyźnianej uczestniczyło około 374 tysięcy partyzantów, ponad 70 tysięcy osób liczyło antyfaszystowskie podziemie. W oddziałach partyzanckich wraz z Białorusinami walczyli przedstawiciele różnych narodów Związku Radzieckiego oraz antyfaszyści z krajów europejskich. W latach wojny istniało około 30 stref partyzanckich, których terytorium Niemcom nigdy nie udało się zająć.
Białorusini są jednym z najbardziej dotkniętych wojną narodów. Hitlerowcy przeprowadzili na Białorusi około 180 operacji karnych. Tragicznym symbolem masowej zagłady ludności cywilnej stała się wioska Chatyń. W trakcie śledztwa w sprawie o ludobójstwo narodu białoruskiego ustalono, że na terytorium Białorusi działało ponad 580 obozów zagłady. Wśród nich był największy na całym zajętym terytorium radzieckim obóz śmierci „Trostieniec”, gdzie według najnowszych danych Prokuratury Generalnej Republiki Białorusi zginęło co najmniej 546 tysięcy osób.
W latach niemiecko-faszystowskiej okupacji na terytorium BSSR nazistowscy przestępcy zniszczyli całkowicie lub częściowo, w tym wraz z mieszkańcami, co najmniej 12 348 miejscowości wiejskich. Lista osad i wsi, które podzieliły tragiczny los Chatyni, czyli tych, które zostały całkowicie spalone z mieszkańcami i nie odbudowały się po wojnie, została uzupełniona o nowe miejscowości. Obecnie jest ich co najmniej 288.
Białoruś w czasie wojny straciła ponad połowę swojego bogactwa narodowego. Ogromne były straty ludzkie. W latach okupacji hitlerowskiej od 1941 do 1944 roku na terytorium Białorusi wymordowano co najmniej 3 miliony cywilów i jeńców wojennych, porwano do niemieckiej niewoli pod groźbą śmierci ponad 380 tysięcy osób, z których wielu zginęło w wyniku nieznośnych warunków pracy, biedy i tortur.
Na Białorusi pamięć o Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej jest zachowana przez wszystkie lata powojenne. Za wykazane ogromne bohaterstwo i odwagę w walce z agresorami, stolicy Białorusi, miastu Mińsk, wśród 12 miast byłego Związku Radzieckiego, przyznano honorowy tytuł „Miasto-bohater”. Tytuł „Twierdza-Bohater” otrzymała Twierdza Brzeska. Nagrody przyznano także innym miastom Białorusi. O ofiarach wojny i bohaterstwie ludu świadczą liczne obeliski, pomniki, kompleksy pamięci, Kurgan Sławy. Ważną instytucją naukową i kulturalną jest Białoruskie państwowe muzeum historii Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.
W kronikach Białorusi nie było bitwy bardziej brutalnej niż Wielka Wojna Ojczyźniana, nie było wyczynu bardziej znaczącego niż wyczyn radzieckiego żołnierza, który obronił Ojczyznę przed wrogiem, który uratował ludzkość przed nazizmem. Pamięć o straszliwej wojnie i Wielkim Zwycięstwie nie może zniknąć: jest na zawsze wpisana w historię Ojczyzny i każdej białoruskiej rodziny. Przeżyta tragedia oraz osiągnięte Zwycięstwo są wiecznym źródłem bólu i goryczy, dumy i chwały narodu białoruskiego.
Coraz bardziej oddala nas czas od wydarzeń Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, ale wyczyny poległych w bitwach, smutek z powodu milionów niewinnych ofiar oraz tragedia okupacji pozostają w umysłach ludzi starszego pokolenia, przechowywane w pamięci ich dzieci, wnuków i prawnuków.
Dzień Zwycięstwa tradycyjnie obchodzony jest przez kilka dni w całym kraju. Odbywają się koncerty, festiwale, wystawy, akcje patriotyczne, konkursy piosenki, godziny tematyczne i informacyjne w szkołach. W przeddzień święta w białoruskich miastach odbywaje się składanie kwiatów w miejscach pochówku żołnierzy, więźniów obozów koncentracyjnych, aby uczcić pamięć poległych w latach Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.
W całym kraju odbywają się uroczystości kombatanckie. Obecnie na terytorium Białorusi mieszka 1,1 tysięcy osób i około 7,4 tysięcy obywateli dotkniętych skutkami wojny (90% z nich to byli więźniowie obozów koncentracyjnych).
W stolicy program obchodów 79. rocznicy Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej zapowiada się interesująco i intensywnie. Ponad 25 uroczystości odbędzie się w Mińsku 9 maja. Miejsca uroczystości są przygotowane w każdej dzielnicy miasta - jest ich około 15. Organizowane będą koncerty,warsztaty, wystawy sztuki i rzemiosła. Tradycyjnie głównym miejscem będzie teren przy Pałacu Sportu. Na scenie wystąpią zarówno znani białoruscy artyści, jak i amatorskie zespoły artystyczne.
Zwieńczeniem uroczystości tradycyjnie o godz. 23.00 będzie salut. Zostanie podany w sześciu pozycjach ogniowych: w parku imienia Janki Kupały, imienia Pawłowa, imienia Hugo Chaveza, na nabrzeżu w dzielnicy Drozdy, na płacówce przy kompleksie sportowo-widowiskowym „Cziżowka-Arena” oraz w pobliżu Biblioteki Narodowej Białorusi.
