3 lipca, Mińsk /Kor. BELTA/. Białoruś obchodzi Dzień Niepodległości, główne święto białoruskiej państwowości.
W życiu każdego narodu są kluczowe dni i wydarzenia, które stają się punktem wyjścia do nowego etapu w historii państwa i przyczyniają się do jedności wszystkich obywateli. Dla Białorusi takim kamieniem milowym jest dzień wyzwolenia Białorusi od niemiecko-faszystowskich najeźdźców. To właśnie ta historyczna data z woli Białorusinów stała się Dniem Niepodległości, łącząc ze sobą święte słowa - Wolność i Niepodległość.
Decyzja o świętowaniu Dnia Niepodległości 3 lipca została podjęta w 1996 roku - tak zagłosowali Białorusini w referendum republikańskim 24 listopada. 88,18% uczestników referendum głosowało za zatwierdzeniem tej kwestii. W grudniu tego samego roku dekret Prezydenta Aleksandra Łukaszenki ustanowił święto państwowe - Dzień Niepodległości Republiki Białorusi (Dzień Republiki). Jest to oficjalny dzień wolny od pracy.
Święto to stało się symbolem odrodzenia narodowego naszego państwa. Decyzja o świętowaniu Dnia Niepodległości jest hołdem dla bohaterstwa i niezłomności narodu białoruskiego, dla bezinteresownej walki podziemnych bojowników i partyzantów, dla bezprecedensowego wyczynu pracy tych, którzy podnieśli kraj z ruin, zbudowali fabryki, domy, szkoły, którzy wyprodukowali pierwsze produkty w przedsiębiorstwach.
Zwycięstwo, bez którego nie byłoby białoruskiej państwowości
W trakcie błyskotliwej białoruskiej operacji o kryptonimie „Bagration” (największej operacji strategicznej Wielkiej Wojny Ojczyźnianej), przy współpracy 1 i 3 Frontu Białoruskiego oraz przy wsparciu partyzantów, stolica Białorusi 3 lipca 1944 roku została wyzwolona od niemiecko-faszystowskich najeźdźców. Operacja ofensywna „Bagration” miała dla Białorusinów wyjątkowe znaczenie: bez tego zwycięstwa nie byłoby ani narodu białoruskiego, ani białoruskiej państwowości. Dlatego nieprzypadkowo dzień wyzwolenia stolicy naszej republiki został wybrany jako data niepodległości. 3 lipca to odwieczny symbol wolności i miłości do Ojczyzny, za którą Białorusini oddawali to, co najcenniejsze - swoje życie.
Podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej Białoruś była pierwszym krajem, na który uderzyli naziści, a Mińsk drugiego dnia wojny został poddany bezlitosnemu bombardowaniu i ostrzałowi artyleryjskiemu. Miasto zostało całkowicie zniszczone, nie działały wodociągi, sieć energetyczna, uszkodzone zostały podjazdowe drogi kolejowe, zniszczona została część taboru kolejowego.
W tych trudnych warunkach w mieście przeprowadzono ewakuację, rejonowe komitety wojskowe przeprowadziły mobilizację do Armii Czerwonej. W rezultacie do oddziałów skierowano prawie 27 tysięcy szeregowców i personelu dowodzenia. Mieszkańcy Mińska - ochotnicy zasilili szeregi obrońców miasta. Spośród powołanych sformowano 1 Miński Pułk Rezerwowy liczący około 10 tys. ludzi. We wszystkich dzielnicach stolicy utworzono oddziały niszczycieli oraz bojowe drużyny robotnicze.
Miejscowa ludność bardzo pomagała Armii Czerwonej w umacnianiu linii obrony. Mieszkańcy okolicznych wsi, miast Mińsk, Dzierżyńsk, Zasławl uczestniczyli w budowie obiektów obronnych, dowozili amunicję, dostarczali żywność.
Jednak pomimo faktu, że wojska Hitlera napotkały uparty opór na podejściach do miasta, 28 czerwca 1941 roku faszystom udało się zdobyć Mińsk. Od pierwszych dni okupacji mieszkańcy miasta stanęli do walki z wrogiem. 1100 dni okupacji - 1100 dni bezinteresownej, bohaterskiej walki z hitlerowskimi najeźdźcami. Mińsk został zajęty, ale nie podbity.
Naziści ustanowili w Mińsku brutalny reżim okupacyjny, którego głównym narzędziem był otwarty terror wobec ludności cywilnej. W okresie okupacji na terenie Mińska działało ponad 20 oddziałów i filii obozów koncentracyjnych. Jeden z pierwszych obozów koncentracyjnych na okupowanym przez nazistów terytorium Białorusi został założony na początku lipca 1941 roku w pobliżu Mińska, w Drozdach.
Ale mieszkańcy Mińska nie poddali się wrogowi, w mieście zaczęły powstawać grupy konspiracyjne i oddziały dywersyjne. Już zimą 1941 roku w mieście działało około pięćdziesięciu rozproszonych grup konspiracyjnych. Tworzono je również w obozach jenieckich. W 1944 roku liczba grup bojowych na węzłach kolejowych, w zakładach przemysłowych i instytucjach miasta wzrosła do 120. W latach okupacji przez tygiel walki podziemnej przeszło ponad 6 tys. patriotów. Na koncie bohaterów - bojowników podziemia ponad 1,5 tys. akcji sabotażowych, z których najgłośniejsza - zniszczenie kata narodu białoruskiego Wilhelma Kube. Za odwagę i bohaterstwo 600 członków mińskiego podziemia zostało odznaczonych orderami i medalami, 8 osób otrzymało tytuł Bohatera Związku Radzieckiego. Obecnie nazwiska bojowników mińskiego podziemia są uwiecznione w nazwach ulic.
Białoruska operacja pod kryptonimem „Bagration” została przeprowadzona od 23 czerwca do 29 sierpnia 1944 roku w celu pokonania niemiecko-faszystowskiej grupy armii „Centrum” i wyzwolenia Białorusi. 28 lipca 1944 roku wyzwolone zostało ostatnie białoruskie miasto - Brześć. Niemiecko-faszystowskie najeźdźcy zostali całkowicie wyparci z terytorium Białorusi.
26 czerwca 1974 roku podpisano dekret o nadaniu Mińskowi honorowego tytułu „Miasto-bohater” z wręczeniem Orderu Lenina i medalu „Złota Gwiazda”. Ceremonia wręczenia nagród odbyła się cztery lata później - 25 czerwca 1978 roku.
Rok 2024 w naszym kraju jest oznaczony ważną datą - 80. rocznicą wyzwolenia Republiki Białorusi od niemiecko-faszystowskich najeźdźców. Na Białorusi znają cenę wolności: w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej zginął co trzeci mieszkaniec kraju. Tradycyjnie 3 lipca naród białoruski składa hołd bohaterstwu i wytrwałości żołnierzy, bezinteresownej walce działaczy podziemnych i partyzantów, pracy tych, którzy podnieśli kraj z ruin.
Osiągnięcia współczesnej Białorusi
Współczesne pokolenie Białorusinów zdołało właściwie dysponować daną im możliwością budowy swojego państwa. Przez lata suwerenności na Białorusi udało się stworzyć wiarygodny fundament dla pewnego rozwoju kraju. „Zachowaliśmy i pomnożyliśmy najlepsze osiągnięcia okresu radzieckiego, opanowaliśmy nowoczesne, zaawansowane technologicznie gałęzie gospodarki. Pomimo bezprecedensowych wyzwań czasu, zapewniamy gwarancje społeczne i możliwości samorealizacji każdemu obywatelowi. Ukształtowana przez lata niepodległości podstawa duchowa, moralna, intelektualna, ekonomiczna pozwala nam z ufnością patrzeć w przyszłość” - zaznaczył szef państwa Aleksander Łukaszenka w swoich gratulacjach z 3 lipca 2023 roku.
W naszym kraju powstał unikalny model polityczny z rozwiniętym systemem przedstawicielskich organów władzy. Nadanie Ogólnobiałoruskiemu Zgromadzeniu Ludowemu statusu konstytucyjno-prawnego wzmocniło podstawy białoruskiej państwowości i pokazało, że Białorusini są zjednoczonym narodem, który może samodzielnie wyznaczać sobie cele i je osiągać.
Przez lata suwerenności nasz kraj rozwinął swój własny model państwa o silnej polityce społecznej i gospodarce zorientowanej społecznie. Jednym z głównych priorytetów w polityce publicznej jest wdrażanie różnych programów społecznych mających na celu poprawę jakości życia obywateli i całego społeczeństwa.
Nie sposób nie zauważyć faktu, że w naszym kraju utrzymywany jest pokój międzyetniczny i zgoda, kiedy każdy człowiek, niezależnie od swojej wiary i narodowości, ma możliwość swobodnego życia i pracy. Białoruś stała się drugim domem dla ludzi uciekających przed wojnami i konfliktami. Dziś w naszym kraju mieszkają przedstawiciele około 150 narodowości, zarejestrowanych jest 25 religijnych wyznań i kierunków.
W 2024 roku Białoruś stała się pełnoprawną potęgą kosmiczną, wysyłając na orbitę pierwszą w swojej suwerennej historii kosmonautkę Marinę Wasilewską we współpracy z Rosją. Kraj stał się 48.państwem na liście krajów, które mogły wysłać swoich przedstawicieli w kosmos.
Jednak najważniejszym osiągnięciem jest to, że na Białorusi stworzono wszystkie warunki dla zapewnienia pokoju, stabilności i integralności terytorialnej państwa.
My i nasze przyszłe pokolenia musimy pamiętać i doceniać wszystko, co zostało zrobione dla pokoju i bezpieczeństwa naszego kraju. Nie możemy zapominać, że te i wiele innych osiągnięć niepodległej Białorusi nie byłyby możliwe bez Wielkiego Zwycięstwa. Współczesne pokolenie Białorusinów musi zawsze pamiętać o bohaterskich czynach swoich przodków. „Tylko starannie zachowując pamięć o bohaterach i zwiększając osiągnięcia, Białorusini zawsze pozostaną właścicielami na swojej ziemi i sami zadecydują o własnym losie” – słusznie podkreślił Prezydent Republiki Białorusi Aleksander Łukaszenka.
Zachowanie pamięci historycznej
Według wyników badań socjologicznych Instytutu Socjologii Narodowej Akademii Nauk Białorusi, które przeprowadzono w pierwszym kwartale 2024 roku, 91,9% Białorusinów jest dumnych z tego, że mieszka w jednym z krajów, które zwyciężyły w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej. Badanie społeczne wykazało również, że dla większości mieszkańców naszego kraju Wielka Wojna Ojczyźniana jest bohaterskim wyczynem narodu radzieckiego - 56,8%, a dla 55,6% - Wielkim Zwycięstwem ojców i dziadków.
Zachowanie pamięci historycznej jest integralną częścią bezpieczeństwa narodowego naszego kraju. W zaktualizowanej Konstytucji Republiki Białorusi wyraźnie zapisano: „Państwo zapewnia zachowanie prawdy historycznej i pamięci o bohaterskim wyczynie narodu białoruskiego w latach Wielkiej Wojny Ojczyźnianej”. Jednocześnie na poziomie konstytucyjnym ustalono, że obowiązkiem obywateli Republiki Białorusi jest zachowanie historycznej pamięci o bohaterstwie narodu białoruskiego.
W Białorusi opracowano i przyjęto ustawy „O zapobieganiu rehabilitacji nazizmu” i „O ludobójstwie narodu białoruskiego”, które mają na celu zachowanie pamięci historycznej i powstrzymanie fałszowania wydarzeń historycznych.
Prokuratura generalna w kwietniu 2021 roku wszczęła śledztwo w sprawie ludobójstwa ludności Białorusi w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej i okresu powojennego. W trakcie śledztwa ustalono nowe fakty. Lista wsi i osad, które podzieliły tragiczny los Chatyni, czyli tych, które zostały całkowicie spalone z mieszkańcami i nie odbudowały się po wojnie, została uzupełniona o nowe miejscowości. Obecnie jest ich co najmniej 288. Na terytorium Białorusi działało ponad 580 obozów śmierci, przeprowadzono około 180 operacji karnych. W latach niemiecko-faszystowskiej okupacji na terytorium BSSR nazistowscy przestępcy zniszczyli całkowicie lub częściowo, w tym wraz z mieszkańcami, co najmniej 12 348 miejscowości wiejskich.
Dzień Niepodległości Republiki Białorusi jest głównym świętem białoruskiej państwowości. To historycznie znacząca data w losach kraju, która stała się symbolem wolności i pokoju. To święto jest drogie wszystkim Białorusinom jako pamięć o tych, którzy bronili niepodległości swojej Ojczyzny na polach bitew.
Dzień Niepodległości w naszym kraju odbywa się corocznie w uroczystej atmosferze. Głównym wydarzeniem jest parada wojskowa. Po zakończeniu oficjalnej części święta rozpoczynają się wydarzenia towarzyskie. Wieczorem w Mińsku niebo rozkwita świątecznym salutem. W tym roku obchody Święta Niepodległości tradycyjnie odbędą się w całym kraju. Oczekuje się, że w uroczystości wezmą udział delegacje i przedstawiciele z 21 krajów.