ENERGIA ATOMOWA
Aktualności tematyczne
"W temacie. Białorusini "
24 czerwca, Mińsk /Kor. BELTA/. W projekcie "W temacie" na kanale YouTube BELTA starszy wykładowca Wydziału Historii Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego Siergiej Kaun opowiedział, jak Twierdza Brzeska była używana w latach I wojny światowej i okresu międzywojennego.
W związku z rozwojem technologii i zmianami w strategii wojennej korzystanie z twierdz podobnych do Brzeskiej w latach I wojny światowej okazało się mało skuteczne. Było nieudane doświadczenie w obronie Twierdzy Nowogeorgijewskiej, kiedy to do niewoli trafiło 83 tys. żołnierzy, 22 generałów i 1,2 tys. dział. Dlatego też, gdy w latach I wojny światowej rozpoczęła się niemiecka ofensywa w rejonie Wilna i przełamanie pod Święcianami w 1915 roku, podjęto decyzję o nie obronie Twierdzy Brzeskiej. Niektóre fortyfikacje obronne wysadzono w powietrze, a cały cenny sprzęt wywieziono z twierdzy.
"Zmieniła się technologia wojskowa, skala wojny. Pojawił się front, który się poruszał, a uderzenie w rejonie Wilna i Święcian spowodowało, że trzeba było się wycofać i oddać Zachodnią Białoruś - powiedział Siergiej Kaun. - W czasie I wojny światowej w Twierdzy Brzeskiej znajdował się sztab Wschodniego frontu niemieckiego. To tam odbyły się słynne negocjacje, i 3 marca 1918 roku zawarto Traktat brzeski".
Jak zauważył historyk, w okresie międzywojennym Twierdza Brzeska przechodziła z rąk do rąk. Na mocy Traktatu ryskiego Brześć i Twierdza Brzeska znalazły się w składzie Polski. Znajdowały się w niej koszary wojsk polskich i więzienie. "To więzienie było znane z tego, że przebywało tam wielu opozycjonistów, którzy działali w państwie polskim. W latach 1938-1939 siedział tu nawet szef Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów Stepan Bandera" - dodał.
Twierdza Brzeska była używana również w latach II wojny światowej. Armia niemiecka szybko posuwała się przez terytorium Polski, a już 14 września 1939 roku wojska Heinza Guderiana zaatakowały Brześć i natychmiast próbowały zdobyć fortecę. Znajdował się tam niewielki garnizon liczący około 2,5 tys. ludzi. Obronę dowodził generał w stanie spoczynku Konstanty Plisowski. Odparł kilka niemieckich ataków, używając lekkich czołgów Renault, które były dość skuteczne. Jednak po trzech dniach obrony, 17 września, wojska w zorganizowany sposób wycofały się i przekroczyły Terespolskie fortyfikacje, opuszczając terytorium twierdzy.
W wyniku porozumienia między Związkiem Radzieckim a Niemcami twierdza została przekazana wojskom radzieckim. "Istnieje mit na ten temat, że była wspólna parada. Ale raczej było to pragnienie Niemców, by wydać to za wspólną paradę. Nie było tam żadnego wspólnego przejścia wojsk. Po prostu wojska niemieckie wyszły, a wojska Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej dowodzone przez kombriga Kriwoszeina tam weszły. I jakby Guderian przekazał Kriwoszeinowi miasto Brześć. Było to wynikiem porozumień między Niemcami a Związkiem Radzieckim w 1939 roku. Brześć pozostał za Związkiem Radzieckim i, odpowiednio, wszedł w skład najpierw Związku Radzieckiego 2 listopada 1939 roku, a 14 listopada 1939 roku - w skład BSRR" - wyjaśnił Siergiej Kaun.
