ENERGIA ATOMOWA
27 września, Mińsk /Kor. BELTA/. ONZ pozostaje centralnym elementem życia międzynarodowego, jednak jej zasada uniwersalności została poważnie podważona. O tym powiedział minister spraw zagranicznych Białorusi Maksim Ryżenkow podczas wystąpienia na posiedzeniu plenarnym 80. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku, przekazuje korespondent BELTA.
W tym roku Organizacja Narodów Zjednoczonych obchodzi swoje 80-lecie. ONZ została utworzona przez zwycięzców krwawej wojny, a wśród jej założycieli znalazła się Białoruś, gdzie co trzeci mieszkaniec został zabity, zamęczony lub spalony.
„Przez wszystkie te lata delegacja białoruska była jednym z najbardziej niezawodnych zwolenników umacniania fundamentów organizacji, inicjując najśmielsze, pokojowe, wypracowane przez historię inicjatywy. Dlatego mamy prawo mówić wprost o tym, z czym nasza organizacja dotarła do swojej rocznicy” – powiedział Maksim Ryżenkow.
W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na kilka kluczowych kwestii. Po pierwsze, minister podkreślił, że nie ulega wątpliwości, iż ONZ pozostaje centralnym elementem życia międzynarodowego. Stało się to możliwe dzięki jej bezwarunkowej legitymizacji, uniwersalnemu członkostwu i wszechstronnej agendzie. „Obserwujemy jednak, że zasada uniwersalności została poważnie podważona, zwłaszcza w ostatnim dziesięcioleciu. Przez tych, którzy uparcie próbują przekształcić ONZ w narzędzie realizacji swoich interesów. I to wbrew dążeniom całej ludzkości” – zwrócił uwagę białoruski dyplomata.
„Po drugie, rzeczywiście, ONZ powstrzymuje planetę przed nową wojną światową. Jej kluczowy mechanizm – Rada Bezpieczeństwa – pozwala wielkim mocarstwom omawiać kwestie wojny i pokoju przy stole, a nie na polu bitwy. Niestety, organ ten jest coraz rzadziej wykorzystywany. Jego wpływ na sprawy światowe nie jest już taki sam. Powiedzmy wprost, ONZ okazała się niezdolna do zapobiegania wielu krwawym konfliktom regionalnym współczesności. Im dalej, tym więcej” – stwierdził szef MSZ.
Po trzecie, zauważył, pod egidą ONZ powstała ogromna sieć struktur międzynarodowych i opracowano wiele dokumentów prawnych. Infrastruktura ta wydaje się umożliwiać skuteczną współpracę w całym spektrum działalności ludzkiej. „Ale jeśli się przyjrzeć, tylko niektóre struktury ONZ naprawdę funkcjonują. Rzeczywiście realizują swoje zadania. Dlaczego tak się dzieje? To oczywiste. Organizacja musi nadążać za duchem czasu. Wymaga to reformy, przede wszystkim Rady Bezpieczeństwa ONZ. Mam na myśli między innymi rozszerzenie kategorii stałych członków o rozwijające się kraje Afryki, Ameryki Łacińskiej i Azji” – wyjaśnił dyplomata.
Maksim Ryżenkow zwrócił uwagę, że w ciągu ośmiu dekad skład członkowski organizacji wzrósł wielokrotnie i wiele państw, których w momencie powstania ONZ nie było nawet na mapie świata, chce, aby ich opinia i głos były brane pod uwagę.
„Mają do tego prawo, ponieważ dziś są ważnymi podmiotami politycznymi i gospodarczymi. Słusznie oczekują, że ONZ będzie działać w interesie wszystkich swoich członków i na rzecz wzmocnienia współpracy między nimi, a nie będzie narzędziem manipulacji ze strony poszczególnych krajów. W tym również do rozliczania się z innymi państwami” – powiedział minister.
Czwarty problem polega na tym, że ONZ jest silnie zinstytucjonalizowana. I działania Stanów Zjednoczonych Ameryki mające na celu zmniejszenie wsparcia dla ONZ są bardzo nieprzyjemnym sygnałem, zauważył Maksim Ryżenkow.
„Jeśli organizacja będzie w stanie odnawiać się wraz z upływem czasu i być bezstronnym forum, będzie poszukiwana przez wszystkich: silnych i słabych, rozwiniętych i rozwijających się. W przeciwnym razie czeka ją los Ligi Narodów. Białoruś tego nie chce, ponieważ na razie nie widzi alternatywy dla ONZ. Dlatego też dzisiaj szczerze mówi o tych problemach instytucjonalnych. Aby zrozumieć ich naturę i je naprawić” – podsumował szef resortu spraw zagranicznych.
